Pantofelek
(Paramecium caudatum)

Pantofelek to najsławniejszy mikroskopowy organizm - ale nie zawraca sobie tym głowy - ma to w mikronukleusie!

FAKTY: Pantofelek jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych mieszkańców świata mikroorganizmów. Ten sympatyczny jednokomórkowiec o charakterystycznym kształcie występuje powszechnie w środowisku wodnym i często gości na lekcjach biologii, między innymi dlatego, że wyjątkowo łatwo poddaje się obserwacji mikroskopowej.

Aby dostrzec na przykład poruszające się rytmicznie rzęski, dzięki którym pantofelek może się przemieszać, wystarczy zwykły mikroskop z niewielkim powiększeniem. Komórkę otaczają także ochronne trychocysty, które, niczym kolce jeżozwierza, mogą zostać wystrzelone w razie niebezpieczeństwa.

Pantofelek jest wyposażony w wodniczki tętniące mające postać bąbelków o gwiaździstym kształcie. Ich zadaniem jest wypompowywanie nadmiaru wody, która dostaje się do wnętrza komórki na drodze osmozy. Gdyby nie one, pantofelek po prostu by eksplodował!

Zagłębienie gębowe pantofelka (perystom) to prawdziwy postrach bakterii i mikroorganizmów stanowiących jego pożywienie. W głąb ciała pantofelka wnika niczym długi przełyk gardziel, transportując substancje odżywcze do wodniczek pokarmowych, które spełniają funkcję żołądków.

Pantofelek to nie tylko smakosz i sybaryta. Jego „mózg” znajduje się w makronukleusie zawierającym DNA, które zawiaduje funkcjami całej komórki. Tuż obok pływa sobie wypełniony maziowatą cytoplazmą mikronukleus, który uaktywnia się podczas podziału komórki, zapewniają niekończącą się rozrywkę dociekliwym badaczom królestwa mikroorganizmów.